Προσφατα
.

3.5.15

Το φάντασμα του Brexit τρομοκρατεί την Ευρώπη

Κυρίαρχο στην προεκλογική ατζέντα το θέμα του δημοψηφίσματος για παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε 


Γιάννης Παπαδάτος
Το θέμα του δημοψηφίσματος για παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε. κυριάρχησε στην προεκλογική περίοδο, επηρεάζοντας τη διάθεση και της Ευρώπης. Δεν είναι τυχαίο ότι παραμονές των εκλογών ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ χαρακτήρισε «εφικτό ένα συμβιβασμό» προκειμένου να αποφευχθεί το Brexit.
Ωστόσο, απέκλεισε κατηγορηματικά να γίνουν θεμελιώδεις αλλαγές στην ελευθερία διακίνησης προσώπων, που αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι για το Λονδίνο και τρέφει το ρεύμα του ευρωσκεπτικισμού. Πιεζόμενοι από την ισχυρή αντιευρωπαϊκή πτέρυγά τους, αλλά και από το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP), που κέρδισε τις περσινές ευρωεκλογές με 27%, οι Συντηρητικοί (Τόρις) του Ντέιβιντ Κάμερον υποσχέθηκαν ότι σε περίπτωση νίκης στις 7 Μαΐου θα διεξαγάγουν δημοψήφισμα έως το τέλος του 2017.

Καθησυχάζοντας τους κύκλους του Σίτι και τους επιχειρηματίες που διαφωνούν στη μεγάλη πλειονότητά τους με το Brexit, ο Κάμερον τάχθηκε με το «ναι». Από την άλλη, όμως, έκλεισε το μάτι στους ευρωσκεπτικιστές, θέτοντας όρο την αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών, με τρόπο επωφελή για τα εθνικά συμφέροντα.

Οπως έχει εξηγήσει σε ευρωπαϊκές συνόδους αλλά και στην Ανγκελα Μέρκελ, ο ηγέτης των Συντηρητικών θεωρεί επιβεβλημένη τη σχετική τραπεζική αυτονομία του Λονδίνου και τον περιορισμό της ελεύθερης διακίνησης από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Η τελευταία απαίτηση τον έχει κάνει «κόκκινο πανί» σε ανατολικούς εταίρους, όπως η Πολωνία, η Τσεχία και η Ρουμανία. 

Ενώ λοιπόν το σύνθημα των Τόρις είναι «Επαναδιαπραγμάτευση και δημοψήφισμα», οι Εργατικοί δεσμεύονται για παραμονή της χώρας στην Ε.Ε. Συμφωνούν με την ανάγκη αλλαγών στις συνθήκες, χωρίς όμως να «καίγονται» για κάλπη. Θα το έκαναν, λένε, μόνο αν οι Βρυξέλλες προσπαθούσαν να αποσπάσουν και άλλα κυριαρχικά δικαιώματα από το Λονδίνο.

Μακράν πιο φιλοευρωπαϊκό κόμμα είναι οι Φιλελεύθεροι, ο αρχηγός των οποίων, Νικ Κλεγκ, διετέλεσε ευρωβουλευτής. Θεωρείται κατεξοχήν αντίπαλος του αντιευρωπαϊστή αρχηγού του UKIP, Νάιτζελ Φάρατζ, ο οποίος τον κατατρόπωσε στο ντιμπέιτ των ευρωεκλογών. Το αντιμεταναστευτικό κόμμα του Φάρατζ έχει την πιο ξεκάθαρη θέση: «Εξω εδώ και τώρα από την Ε.Ε. για να ξαναβρεί το Ηνωμένο Βασίλειο την εθνική κυριαρχία του».

Οι ιδέες του αγγίζουν σε μεγάλο βαθμό την κοινωνία, όπως έδειξε δημοσκόπηση της «Guardian» πέρσι τον Ιούνιο. Στον απόηχο της ευρωκάλπης, το 48% των ερωτηθέντων απάντησε ότι θα ψήφιζε υπέρ της εξόδου από την Ε.Ε. και μόνο το 37% κατά. Οι ίδιοι όμως θα άλλαζαν γνώμη σε περίπτωση που ο Κάμερον επιτύγχανε μια καλή συμφωνία! Τότε το 42% θα έλεγε «ναι» στην παραμονή και μόνο το 36% στο Brexit, εύρημα που δείχνει πόσο ευμετάβλητη είναι η κατάσταση.

Το αριστερό κόμμα των Πρασίνων, που προσελκύει δυσαρεστημένους ψηφοφόρους των Εργατικών, είναι σαφώς φιλοευρωπαϊκό αλλά δεν διαφωνεί με το δημοψήφισμα. Στις προτεραιότητές του περιλαμβάνονται η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος, η ελεύθερη μετακίνηση στην Ε.Ε. και η προστασία των μεταναστών.

Στο μανιφέστο των Σκοτσέζων εθνικιστών δεν υπάρχει η λέξη Brexit. Αντιθέτως, σε περίπτωση που προκηρυχθεί δημοψήφισμα, απαιτούν να στηθούν τέσσερις διαφορετικές κάλπες στις συνιστώσες του Ηνωμένου Βασιλείου (Αγγλία, Σκοτία, Ουαλία, Βόρεια Ιρλανδία). Αυτό βέβαια ισοδυναμεί με de facto απόσχιση της Σκοτίας και ανατροπή του δημοψηφίσματος του περασμένου Σεπτεμβρίου, όπου οι bravehearts αποφάσισαν με 55%-45% να συνεχίσουν να υπάγονται στο στέμμα. 

Τα βέτο του Ντεγκόλ, η ένταξη του 1973 και το o.k. της Θάτσερ 
ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΘΕΙ η παλιά ΕΟΚ το βρετανικό αίτημα έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων το 1969, χρειάστηκε να φύγει από την εξουσία ο στρατηγός Σαρλ Ντεγκόλ! Ο Γάλλος πρόεδρος αντιδρούσε εμμονικά στην είσοδο του Ηνωμένου Βασιλείου, επειδή το θεωρούσε φερέφωνο της Ατλαντικής Συμμαχίας και των ΗΠΑ. Δεν δίστασε άλλωστε να αποσύρει τη Γαλλία από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ το 1966, πράξη που μιμήθηκε το 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.  
Με τα δύο αντι-βρετανικά βέτο που άσκησε το 1963 και το 1967, ο Ντεγκόλ προκάλεσε ενδοευρωπαϊκή κρίση, καθώς κανένα από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη (Δυτική Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο) δεν είχε αντιρρήσεις. Από πλευράς του, ο Βρετανός πρωθυπουργός Χάρολντ Ουίλσον απέρριψε κατηγορηματικά τη γαλλική αντιπρόταση για ειδική σχέση. 

Τελικά, η Γηραιά Αλβιώνα εισχώρησε πανηγυρικά την 1η Ιανουαρίου 1973, συγκροτώντας μαζί με την Ιρλανδία και τη Δανία την «ΕΟΚ των 9». Ο Συντηρητικός πρωθυπουργός Εντουαρντ Χιθ προέβλεψε μέρες ευημερίας, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι θα χρειαστεί χρόνος για την ενσωμάτωση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. 

Μάλιστα, υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας τάχθηκαν τότε και τα τρία μεγάλα κόμματα (Συντηρητικοί, Εργατικοί, Φιλελεύθεροι), με το αντιευρωπαϊκό ρεύμα να είναι καθαρά μειοψηφικό - κυρίως στην αριστερή πτέρυγα των Εργατικών. 

Μετά τη νίκη τους οι Εργατικοί έκαναν δημοψήφισμα το 1975, όπως είχαν υποσχεθεί προεκλογικά, με το 67% των Βρετανών να απαντά «ναι» στο ερώτημα της παραμονής. Κατά τραγική ειρωνεία, «όχι» ψήφισε μόνο η Σκοτία, που σήμερα επιθυμεί διακαώς το… Brestay. Στα αξιοσημείωτα της εποχής η επισήμανση της νέας αρχηγού των Συντηρητικών, Μάργκαρετ Θάτσερ, ότι η παραμονή της χώρας στην ΕΟΚ δεν θα επιτυγχανόταν χωρίς τη δική της συμβολή! 

"Έξοδος" με βαρύ κόστος 313 δισ. ευρώ 
ΗΠΑ και Γερμανία εκφράστηκαν κατά καιρούς ενάντια στο Brexit, επισείοντας τους οικονομικούς κινδύνους. Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, τα γερμανικά ινστιτούτα Bertelsmann και Ifo προειδοποίησαν πως η Βρετανία θα χάσει το 14% του ΑΕΠ της ως το 2030, ήτοι 313 δισ. ευρώ ή 4.850 ευρώ κατά κεφαλή. Οι απώλειες στους κλάδους της χρηματοοικονομίας, των χημικών και της αυτοκινητοβιομηχανίας θα μπορούσαν να περιοριστούν μόνο αν η «εκτός Ε.Ε.» Βρετανία υπέγραφε ειδικές εμπορικές συμφωνίες με Ευρωπαίους και Αμερικανούς. Το κόστος του Brexit για τη Γερμανία υπολογίστηκε σε 0,3%-2% του ΑΕΠ σε ορίζοντα δεκαπενταετίας, ενώ οι χώρες που θα πλήττονταν περισσότερο είναι οι Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, Σουηδία, Μάλτα και Κύπρος.

e-typos
« PREV
NEXT »

Δεν υπάρχουν σχόλια